ESG to zestaw standardów dotyczących funkcjonowania przedsiębiorstw, które świadomi społecznie inwestorzy wykorzystują do oceny potencjalnych inwestycji.
Coraz więcej organizacji stara się wywierać pozytywny wpływ na środowisko i społeczeństwo, nie ograniczając się wyłącznie do sukcesu finansowego. Zobowiązania te wchodzą w zakres kategorii standardów środowiskowych, społecznych i zarządczych (ESG). W tym artykule przedstawiamy ideę ESG, jej elementy składowe oraz rosnące znaczenie tego pojęcia w kontekście światowej przedsiębiorczości.
Elementy ESG
ESG składa się z trzech filarów. Pierwszy z nich to E, czyli czynniki środowiskowe, pochodzące od angielskiego słowa „environment”, które oznacza środowisko. Kategoria ta dotyczy sposobu, w jaki organizacja radzi sobie z kwestiami środowiskowymi, takimi jak
zanieczyszczenia, odpady, wyczerpywanie się zasobów i zmiany klimatyczne. Działalność firm jest oceniana na podstawie sposobu, w jaki korzystają one z energii, zarządzają odpadami, zmniejszają zanieczyszczenie i dbają o środowisko. Organizacje, które wyróżniają się w zakresie gospodarowania odpadami lub inicjatyw związanych z energią odnawialną, często otrzymują wysokie oceny w zakresie aspektu środowiskowego ESG.
Kategoria S dotyczy kwestii społecznych i sposobu, w jaki firmy postępują ze swoimi pracownikami, klientami, dostawcami i społecznościami lokalnymi. Kryterium to określa, jak sprawiedliwie i etycznie firma traktuje wszystkich, którzy są częścią jej działalności. Wśród najważniejszych kwestii znajdują się różnorodność, ochrona konsumentów, prawa człowieka i dobrostan zwierząt. Firmy, które przestrzegają wysokich standardów w traktowaniu swoich pracowników i promują zdrowe interakcje ze społecznością, są pozytywnie postrzegane z punktu widzenia ESG.
Ostatnia kategoria G odnosi się do ładu korporacyjnego (z ang. governance). Obejmuje takie
aspekty jak struktura zarządu, wynagrodzenia, audyty, kontrole wewnętrzne i prawa akcjonariuszy. Inwestorzy mogą wziąć pod uwagę uczciwość w nominowaniu członków zarządu i sposobie traktowania akcjonariuszy, jawność procedur księgowych oraz istnienie wewnętrznych mechanizmów kontrolnych zapobiegających nieetycznym zachowaniom. Elementy ładu korporacyjnego gwarantują stosowanie przez spółkę dokładnych i przejrzystych praktyk księgowych oraz etyczne zachowanie na wszystkich szczeblach kierowniczych.
Znaczenie standardów ESG
Stosowanie standardów ESG pozwala firmom uniknąć sytuacji, które mogłyby zaszkodzić wizerunkowi marki lub spowodować straty finansowe. Przedsiębiorstwa ignorujące standardy środowiskowe narażają się na przykład na grzywny, konsekwencje prawne lub negatywną opinię publiczną. Z kolei nieetyczne lub złe traktowanie pracowników może doprowadzić do PR-owej porażki i mieć wpływ na działalność firmy.
Utrzymywanie standardów ESG nabiera jeszcze większego znaczenia w obliczu statystyk: ponad trzy czwarte konsumentów twierdzi, że przestałoby korzystać z usług firm, które zaniedbują kwestie środowiskowe, pracownicze lub społeczne. Co więcej, wielu inwestorów stosuje standardy ESG jako predyktor rozwoju – uważają bowiem, że firmy zaangażowane w zrównoważony rozwój i moralne postępowanie są bardziej kreatywne i mają większe szanse na długoterminowy sukces. Ponad 90% spółek z indeksu S&P 500 publikuje swoje raporty ESG.
Ratingi ESG
Ratingi ESG służą ocenie efektywności przedsiębiorstwa w obszarze środowiskowym,
społecznym oraz ładu korporacyjnego. Wyniki mogą być liczbowe lub klasyfikacyjne. Za przyznawanie takich ratingów odpowiedzialne są wyspecjalizowane agencje, takie jak MSCI, S&P czy Fitch. Proces ten obejmuje dogłębną analizę szeregu publicznie dostępnych danych, raportów, a nawet poufnych informacji dostarczanych przez przedsiębiorstwa. Analizowane dane obejmują między innymi raporty zrównoważonego rozwoju, raporty społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR), raporty roczne, a także wiadomości dotyczące wszelkich zdarzeń związanych z ESG.
Jak przyznawane są oceny?
- Gromadzenie danych: Agencje gromadzą dane z publikacji korporacyjnych, dokumentów prawnych, baz danych organizacji pozarządowych i serwisów informacyjnych. Dane te obejmują szeroki zakres parametrów, które są istotne dla wkładu społecznego firmy, ram zarządzania i wpływu na środowisko.
- Punktacja: Zebrane dane są analizowane pod kątem ich istotności dla poszczególnych kryteriów ESG w poszczególnych branżach. Na przykład w energetyce aspekty środowiskowe mogą mieć większe znaczenie niż w sektorze technologicznym. Każda agencja ratingowa stosuje własny system ocen, co sprawia, że wyniki mogą się różnić między agencjami.
- Analiza porównawcza: Działalność przedsiębiorstwa jest często porównywana z innymi firmami z tego samego sektora. Pozwala to na uzyskanie wiarygodnych ocen w odniesieniu do standardów i trudności specyficznych dla danej branży, a także bezwzględnych wskaźników wyników ESG.
- Zaangażowanie przedsiębiorstwa: Niektóre agencje ratingowe współpracują z przedsiębiorstwami w zakresie doprecyzowania danych i zebrania dodatkowych informacji. Krok ten pomaga zapewnić rzetelność danych i daje firmom możliwość przedstawienia swojej strony, zwłaszcza w złożonych lub spornych obszarach.
- Końcowa ocena i ratingi: Po uzyskaniu stosownych informacji i przeprowadzeniu analiz agencje łączą dane w końcową ocenę ESG. Rating ten jest zazwyczaj przyznawany w formie oceny literowej (od AAA do C) lub w skali (od niskiej do wysokiej). Wyższe oceny oznaczają lepsze wyniki w zakresie ESG i niższe ryzyko inwestycyjne.
Przyszłość ESG
Wraz ze wzrostem świadomości na temat kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem, zasady i standardy raportowania i klasyfikacji ESG będą ulegać zmianom i ujednoliceniu. Taka zmiana będzie wynikać ze zwiększonych wymogów regulacyjnych oraz zapotrzebowania na większą przejrzystość i porównywalność danych ESG. Prace nad harmonizacją standardów raportowania ESG są już prowadzone w ramach międzynarodowych inicjatyw i partnerstw między organizacjami ustanawiającymi standardy, takimi jak Sustainability Accounting Standards Board (SASB) czy Global Reporting Initiative (GRI).
Na kształt ESG wpłynie również rozwój technologiczny. Oczekuje się, że analityka Big Data i sztuczna inteligencja (AI) staną się kluczowymi elementami poprawy precyzji i zakresu analizy danych ESG. Ponadto technologie, takie jak blockchain, zwiększą przejrzystość i umożliwią weryfikację deklaracji dotyczących ESG, zapewniając niezmienny zapis działań
podejmowanych przez firmy w tym zakresie.
Podsumowanie
Wraz ze zmianami zachodzącymi w światowej gospodarce, czynniki ESG odgrywają coraz większą rolę w planach rozwijających się przedsiębiorstw. Firmy stosujące zasady ESG zapewniają sobie nie tylko zgodność z przepisami, ale także długoterminowy, zrównoważony wzrost. Utrzymujący się na świecie trend w obszarze ESG jest
odzwierciedleniem większej zmiany w realizacji globalnych celów, gdzie sukces przedsiębiorstwa jest oceniany nie tylko pod kątem zysków finansowych, ale także jego wpływu na społeczeństwo i środowisko naturalne.
Przyszłość ESG nabiera dynamiki za sprawą trendów wskazujących na szerszą integrację z podstawowymi działaniami biznesowymi, większą kontrolę regulacyjną i większą standaryzację. W obliczu poważnych globalnych problemów, z jakimi zmaga się nasza planeta, czynniki ESG będą miały coraz większe znaczenie, wpływając na sposób prowadzenia działalności gospodarczej i lokalizację inwestycji. Wdrożenie zrównoważonych praktyk biznesowych jest nie tylko moralnym obowiązkiem, ale również kluczowym czynnikiem komercyjnym, gdyż firmy, które je wdrożą, mają szansę stać się liderami w swojej branży.
