W ciągu ostatnich kilku dekad elektronika stała się nieodłączną częścią codziennego życia, a nasze uzależnienie od tej technologii wciąż rośnie. Tymczasem urządzenia elektroniczne często przyczyniają się do degradacji środowiska. Produkty te są źródłem szeregu szkodliwych czynników, począwszy od wysokiego zużycia zasobów naturalnych, a skończywszy na odpadach elektronicznych, tzw. e-odpadach.
Aby przeciwdziałać tym problemom i ograniczyć ich skalę, producenci elektroniki są zobowiązani do przestrzegania szeregu przepisów i norm. W tym artykule omówimy przepisy i normy obowiązujące na całym świecie oraz te stosowane przez Unię Europejską. Poruszymy również kwestię certyfikatów, na które należy zwrócić uwagę przy podejmowaniu świadomych decyzji przy zakupie produktów elektronicznych. Na początek zastanówmy się, jaki jest wpływ elektroniki na środowisko naturalne.
Wpływ elektroniki na środowisko
Wszystkie etapy produkcji elektroniki mają negatywny wpływ na nasze środowisko. Poszczególne fazy – od wydobycia surowców po utylizację produktów – mogą szkodzić naszej planecie.
Faza 1: Wydobycie surowców
Wydobycie i przetwarzanie surowców naturalnych na potrzeby produkcji wielu towarów, w tym elektroniki, generuje około 50% całkowitej globalnej emisji gazów cieplarnianych. W sprzęcie elektronicznym wykorzystuje się pierwiastki ziem rzadkich, metale szlachetne, takie jak złoto i srebro, oraz inne zasoby, których wydobycie często wiąże się z degradacją środowiska. Procesy wydobywcze powodują wylesianie, erozję gleby, zanik siedlisk i zanieczyszczenie środowiska. Z kolei wymagające dużych nakładów energii procesy
wydobycia i rafinacji zwiększają zużycie paliw kopalnych i emisję gazów cieplarnianych.
Faza 2: Produkcja i wytwarzanie
Produkcja gadżetów elektronicznych wymaga użycia różnego rodzaju chemikaliów. W przypadku niewłaściwego przetwarzania część z nich jest niebezpieczna i może prowadzić do zanieczyszczenia powietrza i ziemi. Produkcja tego typu produktów pochłania również
duże ilości energii, co dodatkowo przyczynia się do zwiększenia emisji dwutlenku węgla. Co więcej, produkcja sprzętu elektronicznego wiąże się z wytwarzaniem dużej ilości odpadów, w tym tworzyw sztucznych, ścinków metalu i odpadów niebezpiecznych.
Faza 3: Transport
Do transportu urządzeń elektronicznych wykorzystuje się środki transportu powietrznego, morskiego i lądowego, z których wszystkie wiążą się ze spalaniem paliw kopalnych. Istnieje jednak wiele planów i inicjatyw, których celem jest ograniczenie emisji wytwarzanych przez sektor transportowy.
Faza 4: Użytkowanie
Wszystkie urządzenia elektroniczne przez cały okres eksploatacji zużywają energię elektryczną, a gdy energia pochodzi z nieodnawialnych źródeł, przekłada się to na emisję gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń. Wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych, takich jak wiatr, energia słoneczna i wodna, cieszy się w ostatnich latach coraz większą popularnością i jest znacznie bardziej przyjazne dla naszej planety.
Faza 5: Odpady i utylizacja
Jednym z największych wyzwań, z jakimi mierzą się producenci elektroniki, jest odpowiedzialna utylizacja produktów. Każdego roku na świecie powstaje około 50 milionów
ton e-odpadów. Są one bardzo szkodliwe, ponieważ zawierają niezwykle toksyczne substancje chemiczne, takie jak ołów, kadm, arsen, rtęć i wiele innych.
Recykling może złagodzić te problemy, ale z nim również wiąże się wiele złożonych wyzwań. Trudnym zadaniem jest na przykład odzyskiwanie cennych materiałów. Jeśli nie odbywa się to w odpowiedni sposób, do atmosfery mogą zostać uwolnione szkodliwe substancje.
3 regulacje i normy dotyczące urządzeń
elektronicznych
Sprzęt elektroniczny podlega różnym międzynarodowym i krajowym normom oraz przepisom, które mają na celu zmniejszenie wpływu tych urządzeń na środowisko, zwiększenie zrównoważonego rozwoju i zapewnienie bezpiecznej utylizacji odpadów elektronicznych. Oto niektóre z najważniejszych norm i przepisów:
RoHS (Ograniczenie stosowania niektórych substancji
niebezpiecznych w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym)
Obszar obowiązywania: RoHS obowiązuje głównie w krajach UE, ale znajduje również zastosowanie w innych regionach.
Zakres obowiązywania: RoHS to norma, która została ustanowiona w 2002 roku przez Unię Europejską. Początkowo dotyczyła pierwszych sześciu substancji, ale najnowsze wydanie z 2019 roku określa maksymalne poziomy następujących dziesięciu materiałów niebezpiecznych:
- kadm: < 100 ppm (części na milion),
- ołów: < 1000 ppm,
- rtęć: <1000 ppm,
- sześciowartościowy chrom: <1000 ppm,
- polibromowane bifenyle (PBB): < 1000 ppm,
- polibromowane etery di fenylowe (PBDE): < 1000 ppm
- ftalan di-2-etyloheksylu (DEHP): < 1000 ppm,
- ftalan benzylu butylu (BBP): < 1000 ppm
- ftalan dibutylu (DBP): < 1000 ppm,
- ftalan diizobutylu (DIBP): < 1000 ppm.
Cele rozporządzenia: Zapobieganie szkodliwym chemikaliom przed negatywnym wpływem na środowisko i powodowaniem zanieczyszczeń pod koniec cyklu życia produktu. Ograniczenie kontaktu z tymi chemikaliami pozwala chronić osoby zatrudnione przy produkcji i recyklingu tych produktów.
Certyfikacja: Produkt zgodny z dyrektywą RoHS może być oznaczony znakiem CE, który gwarantuje, że produkt jest zgodny z normami UE w zakresie zdrowia, bezpieczeństwa i ochrony środowiska
(WEEE) Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny
Obszar obowiązywania: Podobnie jak RoHS, dyrektywa WEEE została opracowana przez Unię Europejską, ale jest uznawana w różnych regionach poza kontynentem.
Zakres obowiązywania: Dyrektywa WEEE została po raz pierwszy wprowadzona w 2002 r. przez UE i zaktualizowana w 2012 r. w celu rozszerzenia jej przepisów, w wyniku czego powstała dyrektywa 2012/19/UE. WEEE dotyczy większości sprzętu elektrycznego i elektronicznego sprzedawanego w UE.
Cele rozporządzenia: Głównym celem WEEE jest zapobieganie powstawaniu odpadów elektronicznych oraz promowanie ich wtórnego wykorzystania i recyklingu w celu zmniejszenia ilości odpadów. Przepisy te, służące zapobieganiu powstawania
odpadów i zachęcające do recyklingu odpadów elektronicznych, mają na celu ochronę cennych surowców i zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko. W WEEE określono również cele w zakresie zbiórki odpadów, które państwa członkowskie muszą osiągnąć. Oznacza to określoną roczną ilość odpadów do zebrania na mieszkańca oraz określoną roczną ilość odpadów do recyklingu w każdej kategorii sprzętu elektronicznego.
Certyfikacja: Produkty zgodne z rygorystycznymi przepisami dyrektywy WEEE są zazwyczaj oznaczone symbolem przekreślonego kosza na śmieci. Symbol ten może być umieszczony na produkcie, opakowaniu lub w dokumentacji i stanowi informację dla użytkowników, że produkt nie powinien być wyrzucany wraz z odpadami domowymi i powinien zostać poddany recyklingowi lub utylizacji zgodnie z przepisami WEEE.
(REACH) Rejestracja, ocena, udzielanie zezwoleń istosowane ograniczenia w zakresie chemikaliów
Obszar obowiązywania: Rozporządzenie Unii Europejskiej uznawane na całym świecie. Obowiązuje firmy, które chcą eksportować swoje produkty na rynek UE.
Zakres obowiązywania: REACH to rozporządzenie Unii Europejskiej z 2006 roku, które określa zasady produkcji, importu i stosowania substancji chemicznych w celu zapewnienia, że są one wykorzystywane w sposób bezpieczny i nie wpływają negatywnie na zdrowie ludzkie lub środowisko.
Cele rozporządzenia: Głównym celem rozporządzenia REACH jest ochrona zdrowia ludzi i środowiska przed zagrożeniami związanymi ze szkodliwymi substancjami chemicznymi. Rozporządzenie ma również na celu zapewnienie większej dostępności informacji na temat chemikaliów stosowanych w UE.
Certyfikacja: Z reguły dostawca dołącza certyfikaty REACH do dokumentacji produktu, aby wykazać, że producent przestrzegał przepisów podczas produkcji. Innym sposobem potwierdzenia zgodności są karty charakterystyki. REACH wymaga od producentów zapewnienia kart charakterystyki wszelkich niebezpiecznych substancji lub mieszanin. Aktualna karta charakterystyki stanowi wiarygodny wskaźnik zgodności z rozporządzeniem REACH, ponieważ dowodzi, że producent wykazał się starannością w ocenie i informowaniu o zagrożeniach związanych z substancjami chemicznymi.
Podsumowanie
Przepisy z zakresu urządzeń elektronicznych są opracowywane na podstawie szeregu
międzynarodowych i regionalnych norm, które mają na celu zminimalizowanie wpływu urządzeń elektronicznych na środowisko. Kompleksowe wytyczne regulujące produkcję,
użytkowanie i utylizację urządzeń elektronicznych są wynikiem ustanowienia szeregu przepisów, takich jak RoHS, WEEE i REACH. Środki te gwarantują zmniejszenie ilości
niebezpiecznych materiałów, poprawiają efektywność energetyczną, sprzyjają recyklingowi i wspierają długoterminowy zrównoważony rozwój produktów elektronicznych.
Stosowanie się do tych zasad jest zgodne z szeroko zakrojonymi międzynarodowymi celami
zrównoważonego rozwoju, a także demonstruje proaktywne podejście do kwestii ochrony środowiska. Producenci, którzy dostosowują się do tych wytycznych, przyczyniają się do tworzenia bezpieczniejszych, czystszych i bardziej etycznych sektorów technologicznych, zapewniając klientom dostęp do wysokiej jakości produktów przyjaznych dla środowiska.
Odwiedź nasze centrum Better World i odkryj produkty najlepszych marek, które tworzą bardziej zrównoważoneą i ekologiczną przyszłość środowiska.
