Niezbędnym elementem powstrzymania zmian klimatycznych i wyeliminowania śladu węglowego jest transformacja energetyczna. Ludzie na całym świecie muszą zacząć stosować coraz bardziej zrównoważone rozwiązania i wdrażać ekologiczne technologie przemysłowe.
Postęp w kierunku transformacji energetycznej odbywa się już na całym świecie. W wielu krajach wyznaczono terminy osiągnięcia neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla. Daty takie jak 2050 i 2060 mogą wydawać się bardzo odległe, jednak aby osiągnąć wyznaczone cele, już dziś należy zacząć korzystać z większej ilości odnawialnych źródeł energii.
Niewiele osób spodziewało się skali i tempa przemian energetycznych, których jesteśmy dziś świadkami.
Adnan Z Amin, dyrektor generalny Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej (IRENA)
Na początku tego roku opublikowaliśmy „Indeks gotowości na pojazdy elektryczne” – tym razem przyglądamy się transformacji energetycznej, nie tylko pojazdom elektrycznym. Które kraje są gotowe na osiągnięcie zerowej emisji netto i obniżyły poziom emisji gazów cieplarnianych? Czy cel osiągnięcia neutralności wobec efektu cieplarnianego do 2050 r. jest wystarczający? Co oznacza to dla Europy i reszty świata?
Wzrost energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii
Energia odnawialna pomaga chronić środowisko, dlatego odnawialne źródła energii zyskują coraz większą popularność. Ponieważ wykorzystanie tego rodzaju energii ciągle wzrasta, sektor ten ciągle się rozwija. Powstają nowe miejsca pracy w czterech głównych sektorach: transportowym, energii słonecznej, ogrzewania/chłodzenia powietrza i wody oraz produkcji energii. W wielu krajach dostrzeżono już potencjał odnawialnych źródeł energii i dąży się do częstszego ich wykorzystywania.
Przemysł energii odnawialnej opowiada za ponad 20% światowych dostaw energii. Na świecie już istnieje niewiele miejsc, w których sieci zasilane są niemal w całości przez energię odnawialną. Aby dowiedzieć się więcej o sieciach elektroenergetycznych, przeczytaj artykuł o czystych źródłach energii zasilających miasta.
Czy neutralność węglowa jest możliwa?
Rządy na całym świecie wyznaczają swoje terminy osiągnięcia zerowej emisji netto. Według Światowego Forum Ekonomicznego ponad 130 krajów ustaliło lub rozważa osiągnięcie swojego celu na rok 2050.
Z danych Energy & Climate Intelligence Unit wynika, że niektóre kraje, takie jak Malediwy czy Bangladesz, mogą osiągnąć neutralność węglową do 2030 roku. Finlandia wyznaczyła swój cel na 2035 rok, a Islandia na rok 2040. Niemcy, Szwecja i Portugalia planują osiągnięcie swojej neutralności do 2045 roku. Natomiast Szwajcaria, Stany Zjednoczone, Korea Południowa, Japonia oraz kraje Unii Europejskiej chcą zrobić to do roku 2050. Co ciekawe, dwa największe i najpotężniejsze kraje świata, Rosja i Chiny, postawiły sobie za cel osiągnięcie neutralności węglowej do 2060 roku. Dlaczego tak późno? Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej.
Ranking krajów przygotowanych na transformację energetyczną
Wiele krajów rozpoczęło już prace nad inicjatywami, które sprzyjają ochronie środowiska, takimi jak polityki klimatyczne, inwestycje oraz określenie ilości wykorzystywanych odnawialnych źródeł energii. Dzięki temu zajmują wyższe miejsce w rankingu krajów, które zmierzają w kierunku redukcji emisji gazów cieplarnianych. Oznacza to, że są bliżej osiągnięcia neutralności węglowej i osiągną cele związane z zieloną energią w krótszym czasie.
Najnowszy raport Światowego Forum Ekonomicznego, The Green Future Index 2022, wykazał różnicę między latami 2021 i 2022, przyglądając się bliżej 76 państwom. W ostatnim czasie niektóre kraje usprawniły swoje strategie dotyczące zielonej energii i znalazły się teraz wyżej w rankingu.
Pierwsza dziesiątka krajów przewodzących transformacji energetycznej
- Islandia
- Dania
- Szwajcaria
- Holandia
- Norwegia
- Szwecja
- Wielka Brytania
- Finlandia
- Francja
- Niemcy
Należy również wspomnieć o krajach, które poczyniły znaczne postępy w kierunku budowania bardziej ekologicznej przyszłości:
- Korea Południowa
- Belgia
- Irlandia
- Hiszpania
- Kanada
- Polska
- Włochy
- Portugalia
- Japonia
- Kostaryka
- Stany Zjednoczone
- Grecja
- Austria
- Węgry
- Bułgaria
- Chiny
- Czechy
- Luksemburg
- Singapur
- Izrael
Islandia
Islandia jest wzorem do naśladowania, jeśli chodzi o pozytywne nastawienie do zrównoważonej energii. Kraj ten zrezygnował z węgla i ropy na rzecz odnawialnych źródeł energii, takich jak m.in. geotermalne systemy ciepłownicze i projekty wodne. Islandia, znana jako „kraina ognia i lodu” ma doskonały dostęp do odnawialnych źródeł energii między innymi dzięki swojemu położeniu. Aktualnie kraj ten wytwarza więcej energii elektrycznej, niż jest w stanie zużyć.
Dania
Dania jest jednym z liderów w kwestii neutralności węglowej. Na dużą skalę stosuje kogenerację, elektrownie i energię wiatrową. Według danych Międzynarodowej Agencji Energetycznej, Dania jest światowym liderem w dziedzinie energii wiatrowej, zarówno pod względem całkowitego zużycia energii pierwotnej, jak i elektrycznej. Dania jest uznawana na całym świecie za kraj integrujący zmienne źródła energii odnawialnej przy jednoczesnym utrzymaniu bezpiecznej sieci elektroenergetycznej.
Szwajcaria
Region skandynawski, ze Szwecją, Norwegią i Danią na czele rankingu, napędza rewolucję energetyczną na świecie. Według portalu Swissinfo Szwajcaria pozyskuje 75% energii ze źródeł odnawialnych. Kraj ten osiągnął jeden z najniższych poziomów emisji dwutlenku węgla dzięki sektorowi energetycznemu, w którym dominuje energia wodna i jądrowa.
Holandia
Holandia odgrywa ważną rolę jako centrum globalnego handlu energią. Większość holenderskiej energetyki skupia się na przejściu na niskoemisyjne systemy energetyczne. Holandia planuje korzystanie wyłącznie z energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych do roku 2050, ale także, podobnie jak Dania, chce zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych o 49% do roku 2030, jak zauważyła Międzynarodowa Agencja Energetyczna (MAE).
Norwegia
Według najnowszej analizy MAE Norwegia może przyspieszyć redukcję emisji pochodzących z produkcji paliw, transportu i przemysłu poprzez wykorzystanie czystej energii elektrycznej i innowacyjnych technologii.
W Norwegii odnawialne źródła energii odpowiadają za 98% wytwarzanej energii elektrycznej, co oznacza, że jest to jeden z krajów, w których większość obecnej energii pochodzi z odnawialnych źródeł energii, w dużej mierze opartych na elastycznej energii wodnej. Dowiedz się więcej o zastosowaniach wodoru tutaj.
Szwecja
Rząd Szwecji stale wprowadza inicjatywy związane z zieloną energią do systemu transportowego, rolnictwa, infrastruktury, opieki społecznej oraz oferuje coraz więcej możliwości zatrudnienia. Dzięki temu Szwecja jest – i wciąż będzie – jednym z czołowych krajów, które działają na rzecz środowiska i klimatu.
Już w 2021 r. 54% energii produkowanej w Szwecji pochodziło ze źródeł odnawialnych – 75% produkcji energii elektrycznej pochodzi z elektrowni wodnych (45%) i jądrowych (30%), a ponad 17% z energii wiatrowej – informuje portal Sweden.se.
Wielka Brytania
Brytyjski rząd wprowadził w życie strategię Net Zero skupiającą się na zielonych politykach, postulatach i przekrojowych działaniach, które mają na celu zmniejszenie poziomu emisji dwutlenku węgla. Program zakłada, że do roku 2035 cała energia elektryczna wykorzystywana w Wielkiej Brytanii będzie pochodziła z odnawialnych źródeł energii. Dodatkowo planowane jest posadzenie 18 milionów drzew. Przewidywane już również wprowadzenie zakazu sprzedaży samochodów spalinowych od 2030 roku. W ostatnich latach w Wielkiej Brytanii wdrożono wiele inicjatyw, dzięki czemu kraj plasuje się coraz wyżej w rankingu.
Finlandia
Finlandia wprowadziła już szereg rozwiązań związanych z rozwojem energii wodorowej, słonecznej i wiatrowej. Jak podaje fińska firma KPMG, w ciągu ostatnich dziesięciu lat udział odnawialnych źródeł energii w ogólnym zużyciu energii w Finlandii wzrósł z 27% do około 36%. Zgodnie z fińską Narodową Strategią Energetyczną i Klimatyczną, za cel postawiono sobie wzrost wykorzystania energii odnawialnej, tak aby do końca 2030 roku stanowiła ona ponad połowę całkowitego zużycia energii w kraju.
Francja
Francja jest jednym z globalnych liderów pod względem kwestii klimatycznych. Jednak aby osiągnąć swoje długoterminowe cele, musi przyspieszyć swoje działania związane z przejściem na czystą energię. Od 2015 roku Francja ma jedne z najlepiej opracowanych na świecie ram regulacyjnych i politycznych związanych z rozwojem energii wodorowej. Jak podaje francuski portal RFI, ponad 20% całkowitego końcowego zużycia energii we Francji w zeszłym roku pochodziło ze źródeł odnawialnych.
Niemcy
Niemcy są największym emitentem CO2 spośród wszystkich krajów Unii Europejskiej. Jak podaje portal Statista, mimo że poziom emisji gazów cieplarnianych w Niemczech spadł o około 20% od 2005 r., kraj ten nadal jest jednym z głównych źródeł zanieczyszczeń. Wynika to głównie z faktu, że węgiel wciąż jest dominującym źródłem energii.
Jak podaje portal Clean Energy Wire, rok 2022 to rok krytyczny z punktu widzenia historycznej transformacji energetycznej Niemiec, ponieważ będzie on oznaczał początek nowej administracji kraju. Skoncentrowano się na wprowadzeniu w życie ambitnej polityki klimatycznej, która obejmuje szybsze rezygnowanie z węgla i znaczne zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii.
Węgiel to paliwo kopalne, które emituje najwięcej zanieczyszczeń – około 50% więcej dwutlenku węgla niż gaz ziemny. Więcej o gazie i jego roli w dążeniu do neutralności klimatycznej można znaleźć tutaj.
Czy Chiny, USA i UE są gotowe na zieloną energię?
Większość emisji gazów cieplarnianych jest generowana przez duże miasta. Jak podaje ONZ, około 76% światowych emisji jest objętych programami zakładającymi osiągnięcie zerowych emisji netto, ustanowionymi przez ponad 70 narodów, w tym trzech największych trucicieli: Chiny, Stany Zjednoczone i Unię Europejską.
Chiny, Stany Zjednoczone i UE opracowują rozwiązania i cele mające na celu osiągnięcie neutralności węglowej. Chiny mają wkrótce opublikować swój kolejny plan pięcioletni, a Stany Zjednoczone będą zapewne realizować swoje obietnice, takie jak ponowne podpisanie Porozumienia paryskiego i ustanowienie celu zerowego zużycia energii netto na rok 2050. Unia Europejska przedstawiła niedawno swój najnowszy program funduszy strukturalnych.
Chiny
Jak wynika z raportu organizacji World Population Review, Chiny dysponują pięcioma największymi na świecie zakładami produkującymi energię słoneczną. Są także największym światowym producentem turbin wiatrowych. Chiny planują, by do roku 2030 35% energii wykorzystywanej w kraju pochodziło z odnawialnych źródeł energii.
Gdyby ranking dotyczył największych inwestycji, Chiny zajęłyby pierwsze miejsce. Kraj jest największym na świecie inwestorem w energię odnawialną, przede wszystkim słoneczną i wiatrową. Choć w 2021 roku Chiny zainwestowały sporo pieniędzy w transformację energetyczną, znalazły się poniżej pierwszej dwudziestki krajów, które są najbliższe realizacji swoich celów w zakresie odnawialnych źródeł energii. Dlaczego? Chiny są również jednym z największych emitentów dwutlenku węgla.
Stany Zjednoczone
Jak podano w raporcie Annual Energy Outlook, gaz ziemny i ropa naftowa będą nadal najczęściej wykorzystywanymi źródłami energii w Stanach Zjednoczonych do 2050 roku. Mimo to zużycie energii odnawialnej będzie rosło w wyjątkowo szybkim tempie.
Podczas gdy eksport gazu ziemnego w coraz większym stopniu napędza jego wydobycie, produkcja ropy naftowej w USA osiągnęła rekordowy poziom. Udział energii elektrycznej pochodzącej z węgla i energii jądrowej zmniejszył się na skutek obniżenia kosztów technologicznych. Przewagę pod tym względem mają energia wiatrowa i słoneczna. Wsparcie finansowe związane z energią wiatrową i słoneczną sprawia, że stają się one silną konkurencją dla gazu w zakresie wytwarzania energii elektrycznej.
Unia Europejska
Na czele rankingu znajdują się kraje europejskie, ponieważ wiele z nich wprowadza plany i strategie mające na celu szybsze osiągnięcie neutralności węglowej. Według Eurostatu na szczeblu unijnym udział energii odnawialnej w całkowitym zużyciu energii stopniowo wzrastał z 9,6% w 2004 r. do 22,1% w 2020 r., przekraczając unijny cel 20% udziału energii odnawialnej na ten rok.
Do zwiększenia udziału energii odnawialnej w 2020 roku przyczynił się spadek zużycia paliw kopalnych wywołany pandemią COVID-19. Nowy cel Unii Europejskiej to 32% na rok 2030; liczba ta jednak podlega weryfikacji, a niektóre kraje europejskie wyznaczyły sobie własne terminy.
Wnioski wynikające z rankingu
W sektorze energetycznym ma miejsce ogromna rewolucja. Aby powstrzymać zmiany klimatyczne i zmniejszyć ilość produkowanych przez siebie gazów cieplarnianych, większość krajów musi skupić się na transformacji energetycznej. Realizacja celów redukcji emisji dwutlenku węgla wymaga wdrożenia zmian już teraz.
Firma Eaton współpracowała z Association for Renewable Energy & Clean Energy (REA) nad opracowaniem Energy Transition Readiness Index 2021, aby udowodnić, że jeśli cele dekarbonizacji mają zostać osiągnięte, wymagane są ogromne ilości nowych elastycznych zasobów. Dotyczy to zwłaszcza głównych gospodarek europejskich: Francji, Niemiec, Włoch, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii. Konieczne jest skupienie się na innowacjach technologicznych i współpracy międzybranżowej. Aby zachęcić inwestorów prywatnych do inwestowania w elastyczne zasoby energetyczne, konieczne będą zmiany na rynkach. Niektóre z proponowanych inwestycji obejmują inteligentnie ładowarki do pojazdów elektrycznych, akumulatory i termiczne przechowywanie energii oraz centra danych zintegrowane z siecią elektroenergetyczną.
Elfa Distrelec jest dystrybutorem ekologicznych rozwiązań i dostarcza swoim klientom produkty do ładowania pojazdów elektrycznych, kamery na podczerwień i produkty do zasilania, takie jak zasilacze i akumulatory. Więcej na temat akumulatorów i ich znaczenia w transformacji energetycznej można przeczytać tutaj. Jeśli chcesz dowiedzieć się o przydatności kamer termowizyjnych w branży fotowoltaicznej zapraszamy do przeczytania artykułu.